تغییرات ازت در بافت رویشی و رابطه آن با پروتئین دانه در گندم

به منظور دستیابی به ارقام پرمحصول گندم که از کیفیت مطلوبی نیز برخوردار باشند. درک مبانی فیزیولوژیکی تغذیه ازت توسط گیاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. د ر این راستا در تحقیق حاضر شش رقم گندم نان (Triticum aestivum) که از ارقام پر پروتئین وکم پروتئین انتخاب شدند. در دو سطح کود ازته ‘ طی یک آزمایش گلخانه ای در قالب طرح کرتهای خرد شده با چها ر تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. در طول دوره رشد گیاه در پنج مرحله: سه برگی ‘ آغاز به ساقه رفتن‘ ظهور خوشه‘ گرده افشانی و نهایتا رسیدگی کامل ‘ اندامهای هوایی گیاه برداشت شد. وزن خشک و درصد ازت آنها با استفاده از روش کلدال اندازه گیری گردید. نتایج نشان دادکه جذب ازت درمراحل اولیه رشد با سرعت بیشتری انجام می گیرد که نسبت به تجمع ماده خشک در گیاه از شدت بیشتری برخوردار بوده و بنابراین درصد ازت بافت در مراحل اولیه حداکثر بوده و به تدریج با کاهش نسبی جذب ازت رو به کاهش نهاد. درعین حال جذب ازت بعد از گلدهی نیز همچنان ادامه داشت. در اکثر مراحل رشد تفاوت معنی داری بین ارقام از نظر وزن خشک و درصد ازت بافت مشاهده گردید و از مرحله ظهور خوشه به بعد غلظت ازت د راندامها ی هوایی ارقام پر پروتئین ‘ بطور معنی داری بیشتر از ارقام کم پروتئین بودکه همبستگی مثبت ومعنی داری با درصد پروتئین دانه نشان داد. بر اساس نتایج حاصله ‘ کارایی انتقال مجدد ازت از اندامهای رویشی به دانه در ارقام دارای پروتئین بطور معنی داری بیشتر از ارقام کم پروتئین بود که به نظر می رسد‘ با توجه به عدم اختلاف معنی دار در جذب بعد از گلدهی ازت بین ارقام‘ کارایی بیشتر انتقال مجدد‘ عامل اصلی افزایش درصد پروتئین دانه در ارقام پر پروتئین بوده است.